Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören şirketlerin yönetim kurullarındaki toplumsal cinsiyet dengesini inceleyerek kurumsal yönetim anlamında yıllık bazda değerlendirmede bulunan rapora göre; 2024 yılında BIST yönetim kurullarında yer alan kadınların oranında düşük de olsa bir ilerleme kaydedildi.
Rapora göre; BIST’e kayıtlı olan 562 şirketin pay sahipleri, 2024 yılında yönetim kurullarına 3 bin 745 direktör atadı. Bu direktörlerin bin 274’ü yani yüzde 34’ünü bağımsız yönetim kurulu üyeleri oluşturdu.
Kadın üye oranı ise yüzde 17,9’dan yüzde 18,7’ye yükseldi. 2024 yılında 562 şirketin 191’inin yönetim kurullarının tamamı erkeklerden oluştu. Bu sayı tüm şirketlerin yüzde 34’üne karşılık geldi. 2023 yılında yönetim kurullarının tamamı erkek olan şirketlerin sayısı 179, tüm şirketlerdeki oranı ise yüzde 34,6 olarak hesaplanmıştı.
Tüm BIST şirketleri içerisinde yönetim kurulu başkanı kadın olan şirket sayısı 45’ten 50’ye yükselirken, yönetim kurulunda yer alan kadın CEO sayısı 23’ten 25’e yükseldi.
SPK’nın önerdiği minimum kadın üye oranı olan yüzde 25’i yakalayan şirket sayısı 154’ten 183’e yükselse de tüm şirketlerin sadece yüzde 32,6’sını oluşturdu. En az üç kadın üyesi olan 95 şirket tüm şirketlerin sadece yüzde 16,9’unu oluşturdu. Raporda, 467 şirketin henüz karar mekanizmalarında etkin toplumsal cinsiyet çeşitliliğini sağlayamadığına dikkat çekildi.
Ayrımcılık bilinçli tercih
Yüzde 30 Kulübü Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Melsa Ararat, “Atamalarda fırsat eşitliği ve liyakatı esas alan şirketlerde kadınların karar organlarında temsili giderek artarken tamamı erkeklerden oluşan yönetim kurullarına sahip bir grup şirkette uzunca bir süredir bu durumun değişmediğini ve yönetimlerin kemikleştiğini görüyoruz. Bu durum şirketler arasındaki cinsiyet eşitliği uçurumunu büyütürken kadınlara yönelik ayrımcılığın bazı şirketler için bilinçli bir tercih olduğunu düşündürmekte ve topyekün ilerlemenin ancak düzenlemeler yoluyla gerçekleşebileceğini göstermekte. Diğer yandan kapsayıcılık karşıtı ve ayrımcılığı körükleyen siyasi tercihlerin başta ABD olmak üzere bazı ülkelerde saldırıya geçtiği bir döneme girdik. Gücün belli ellerde konsantrasyonunu korumaya yönelik bu karşı saldırı inovasyona, büyümeye ve refahın hakkaniyetli dağılımına sekte vurabilir. Yatırımcıların ve finans sağlayıcıların bilimsel araştırmalarla desteklenen kapsayıcılık talepleri bu ülkelerde her zamankinden daha önemli bir rol oynayacaktır. Ülkemizde finans sektörünün bu yönde harekete geçmesini çok sevindirici buluyorum” dedi.
Geleceğin kadın liderlerine destek
Mercedes-Benz’in, genç kadınları sosyo-ekonomik olarak güçlendirmek ve kariyer yolculuklarında yanlarında olmak için geçtiğimiz yıl hayata geçirdiği yenilikçi mentorluk platformu She’s Mentoring Programı, 2025’te de devam ediyor.
Mart ayında yeni dönemi başlayacak olan She’s Mentoring Programı, bu yıl da üç kategori altında, “Sürdürülebilirlik”, “Yaratıcı endüstriler” ve “Teknoloji” alanlarında sektörün önde gelen isimleriyle mentorluk desteği sunacak. Program boyunca mentorların rehberliğinde fark yaratmak isteyen genç kadınlar, kişisel farkındalık kazanmaktan liderlik becerilerini güçlendirmeye kadar geniş bir yelpazede destek alacaklar.
Başvuru sonrası elemeleri geçen mentiler, kendi kategorilerinden bir mentor ile birebir çalışma fırsatı elde edecekler. Mentorlar, 7 ay sürecek program boyunca deneyimlerini ve bilgilerini mentilere aktaracaklar. Bu sayede mentilerin kariyer hedefleri için projelerini geliştirmelerine ve profesyonel ağ kurmalarına yardımcı olacaklar.
Menti olarak seçilemeyen ancak jüri seçimi öncesi son eleme aşamasına gelen adaylar, ilgili kategori öncüleri ile birlikte online eğitimlere ve She’s Dreaming online eğitimlerine katılma fırsatı yakalayacaklar.
Program sonunda jüri tarafından üç farklı kategoride birinci olarak seçilen mentilere paylaştırılacak toplamda 1.5 milyon TL’lik para ödülü, kazanan mentilerin hayallerini gerçeğe dönüştürmek için önemli bir kaynak olacak.
